İdeaPolitik Enstitü, toplumun normalleşme/yumuşama ve erken seçim tartışmalarına nasıl baktığını araştıran çalışmasını yayınladı.
23-26 Haziran 2024 tarihlerinde 26 ilde 1824 kişiyle yapılan çalışmaya göre halkın %50’lik bir kesimi normalleşme sürecine olumsuz bakarken bu süreci destekleyenlerin oranı %29,7’dir. CHP seçmenlerinin %59,9’u ise bu girişimlere olumsuz bakıyor. Bu olumsuz bakış diğer muhalefet parti seçmenleri (İYİ Parti %53,6, DEM Parti %69,4) ve MHP seçmenleri (%43,8) için de geçerli. Bu süreci olumlu bulan tek seçmen grubu olarak AK Parti seçmeni dikkat çekiyor.
Ankete katılanların %74,1’i normalleşme girişimleri başladığından beri Türkiye’de bir değişim ya da yumuşama görmediklerini söylüyorlar. Bu oran, CHP seçmenlerinde %79,2 düzeyinde. İYİ Parti (%85,7) ve DEM Parti (%84,3) seçmenlerinde daha da fazla. Bu sonuca göre özellikle muhalif kesim bu sürece inanmıyor.
Nitekim araştırmaya göre, toplum normalleşme/yumuşama tartışmalarında AK Parti’yi %61,7 oranıyla samimi bulmuyor. Parti seçmenlerine göre dağılıma bakıldığında ise CHP seçmenlerinin %85,8’lik ezici bir çoğunluğu bu süreçte AK Parti’yi samimiyetsiz bulmaktadır. AK Parti seçmenleri haricinde AK Parti’yi yumuşama söyleminde samimi bulan bir seçmen kitlesi de yoktur.
Araştırma Türkiye’de insanların gerçek bir normalleşmeyi arzu etseler de mevcut aktörler ile bunun başarılabileceğine inanmadıklarını göstermektedir. Özellikle AK Parti’nin bu süreci yine kendi çıkarı için kullanabileceğine inananların oranı azımsanmayacak düzeydedir. Katılımcıların %21,5’i normalleşme girişimlerinin AK Parti’ye ve Cumhurbaşkanı Erdoğan’a, buna ek olarak %3,6’sı Cumhur İttifakına yarayacağını söylerken, bu sürecin CHP’ye ve muhalefete fayda sağlayacağını düşünenlerin oranı takribi %9 düzeyinde kalıyor.
CHP’nin AK Parti ile anayasa çalışması yapma ihtimali katılımcılara sorulduğunda ise, katılımcıların %47’lik bir kesiminin bu tür bir birlikteliğe karşı çıktıkları görülmüştür. Bu negatif bakış açısı CHP seçmenlerinde %60’ı geçmekte, aynı şekilde DEM Parti (%70,4), Zafer Partisi (%55,6) ve Yeniden Refah Partisi (%52,4) gibi muhalefetin çok farklı kanatlarında da yine yüksek oranlara ulaşmaktadır.
Araştırmada katılımcılara erken seçim isteyip istemedikleri de sorulmuştur. Katılımcıların %47,1’i seçimlerin zamanında yapılmasını isterken %42,1’i erken seçim talep ediyor. CHP seçmenlerine gelindiğinde ise erken seçim isteyenlerin oranı %64,6’ya kadar çıkmaktadır. Aynı şekilde İYİ Parti seçmeninin %60’ı, DEM Parti seçmeninin ise %73’ü erken seçim talep etmektedir. Muhalefet partilerinin henüz ciddi bir erken seçim çağrısında bulunmamış, bu konuda kampanya başlatmamış olmalarına rağmen erken seçim talebinin muhalif kitlede yüksek oranlara ulaşması dikkat çekicidir.
Araştırmadan elde edilen sonuçlar, önümüzdeki süreçte CHP yönetiminin hem normalleşme/yumuşama konusundaki tavrını yeniden değerlendirmeye alabileceği hem de erken seçim için daha ısrarlı bir talebi ortaya koymaya başlayabileceği yorumlarını beraberinde getirmiştir.
“Halk Normalleşme/Yumuşama ve Erken Seçim Tartışmalarına Nasıl Bakıyor? ” raporunun tamamını aşağıdan inceleyebilirsiniz:
